آثار بلندمدت خروج بريتانيا از اتحاديه اروپا بر قيمت نفت

بهبود سه ماهه بهاي نفت با تصميم مردم بريتانيا براي خروج از اتحاديه اروپا به خطر افتاده است؛ قيمت نفتي كه به سختي و تحت تاثير كاهش عرضه، پس از مدت‌ها كمي بهبود پيدا كرده بود، روز جمعه پنج درصد كاهش پيدا كرد و ديروز هم روند كاهشي خود را حفظ كرد. آخرين روز هفته‌ هم قيمت نفت در همه سطوح معاملات جهاني با كاهش روبه‌رو بود. بر اين اساس‌ هر بشكه نفت امريكا با افتي ٧/٠درصدي ٤٧دلار و ٦٤ سنت معامله شد. نفت وست‌تگزاس اينترمدييت افتي پنج درصدي را تجربه كرده بود. قيمت هر بشكه نفت برنت درياي شمال هم با افتي ٥/١درصدي در هفته به ٤٧ دلار و٦٤ سنت رسيد. واقعيت آن است كه تصميم انگلستان براي خروج از اتحاديه اروپا، معامله‌گران را نسبت به سرمايه‌گذاري در بازارهاي كالا محتاط كرد و آنان را به سوي خريد دلار سوق داد. اين ميان خبر بازگشت نفت خام كانادا به توليد، تاثير منفي بر قيمت‌ نفت خام جهاني برجاي گذاشت و اثر كاهش ذخيره‌سازي‌هاي نفت خام در امريكا را جبران كرد. (پيش‌تر توليد نفت آلبرتاي كانادا به دليل آتش‌سوزي متوقف شده و به دليل همين افت عرضه قيمت نفت اندكي بهبود پيدا كرده بود.) از سوي ديگر تا حدودي نگراني بازار در مورد تداوم ناآرامي‌ها در نيجريه برطرف شده بود و اين هم اثري منفي بر بازار نفت گذاشته بود. حالا بهبود قيمت‌هاي نفت خام بسيار شكننده خواهد بود؛ چرا كه بازار همچنان با مازاد عرضه روبه‌رو است. اين ميان سخنان آلكساندر نواك، وزير انرژي روسيه سبب شد بازار نسبت به بهبود قيمت‌هاي نفت دچار نااميدي شود كه تاثير منفي خود را بر قيمت‌هاي نفت خام به دنبال داشت. او گفته بود: عدم همكاري ميان روسيه و عربستان براي مديريت بيشتر بازار منجر به نااميدي در بهبود بيشتر قيمت‌ها و در نهايت از سرگيري سقوط آزاد بهاي طلاي سياه در بازار شده است. كاهش ٤ ميليون دلاري درآمد نفتي ايران به گزارش  TSEpress  و به نقل ازروزنامه اعتماد  اين كاهش‌ها اثر چشمگيري هم بر بازار نفت ايران داشتند: روزانه بيش از چهار ميليون دلار از درآمد نفت ايران كم شد. ايراني كه به‌تازگي در حال بازپس‌گيري سهمش از فروش نفت در بازارهاي جهاني است، با ركودي عميق دست‌وپنجه نرم مي‌كند و اقتصادش به اين مايع سياه وابسته است. براين اساس قيمت نفت خام‌ سبك و سنگين صادراتي ايران هم متاثر از ساير شاخص‌هاي معتبر جهاني در معاملات روز جمعه با كاهشي بيش از دو دلار به ازاي هر بشكه همراه شد. بهاي هر بشكه نفت خام سبك صادراتي ايران با ثبت كاهش دو دلار و شش سنتي در محدوده ۴۵ دلار و ۵۲ سنت و قيمت هر بشكه نفت خام سنگين صادراتي با كاهش دو دلاري در محدوده ۴۳ دلار و ۵۴ سنت در بازار معامله شده است. با ثبت اين كاهش قيمت، در مجموع از ابتداي سال جاري ميلادي متوسط قيمت فروش هر بشكه نفت خام سبك صادراتي ايران ۳۵ دلار و ۹۹ سنت و بهاي هر بشكه نفت خام سنگين صادراتي كشور در محدوده ۳۳ دلار و ۵۹ سنت به فروش رسيده است. از سوي ديگر با توجه به صادرات روزانه دو ميليون بشكه‌اي نفت خام ايران به بازار جهاني، كاهش حدود دو دلاري بهاي هر بشكه نفت صادراتي ايران دست كم منجر به كاهش روزانه چهار ميليون دلاري درآمد نفتي كشور شده است. دومينوي خروج قيمت نفت را بهبود مي‌بخشد «اثر كوتاه‌مدت تصميم بريتانيا براي خروج از اتحاديه اروپا بر بازار نفت به سرعت نمايان شد و براي تحليل اثر بلندمدت آن بايد دقت شود كه آيا اين خروج به انگلستان منحصر مي‌ماند يا كشورهاي ناراضي ديگر هم به اين روند مي‌پيوندند. به نظر مي‌رسد كه اين جدايي مي‌تواند بر مجموعه اقتصاد اتحاديه اثر منفي بگذارد؛ چرا كه اگر رشد اقتصادي اينها منفي شود، به راحتي مي‌تواند اقتصاد كشورها را تضعيف كند و اين كاهش رشد به راحتي بر ميزان تقاضاي نفت جهاني اثر مي‌گذارد.» اين را محمدعلي خطيبي، نماينده سابق ايران در اوپك به «اعتماد» مي‌گويد. او ادامه مي‌دهد: نتيجه هم روشن است؛ كاهش تقاضاي نفت به راحتي قيمت را كاهش مي‌دهد. اين تحليلگر نفتي مي‌گويد: جدايي انگلستان از اتحاديه اروپا يك گسست قابل تامل است كه از انگلستان شروع شده و ممكن است مانند دومينو كشورهاي بسياري از اعضاي اتحاديه را دربرگيرد. اعضايي كه دل خوشي از اين اتحاديه ندارند؛ چرا كه قوانين سختگيرانه، استانداردهاي اقتصادي بسيار بالا و اجبار براي تن دادن همه اعضا به آنها بسياري از كشورها را به ستوه آورده است. به بيان او اين قوانين شايد براي كشورهاي قدرتمندتر قابل تحمل باشد، اما براي كشورهاي كوچك برآمدن از پس آنها بسيار دشوار است. خطيبي توضيح مي‌دهد كه به گمان من اين كشورهاي اتحاديه اروپا به شكل مجرد بهتر بتوانند اقتصاد و مسير توسعه خودشان را شكوفا كنند. هرچند برخي كشورهاي قوي همچون آلمان بتوانند از پس اين قوانين به آساني برآيند اما كشورهاي كوچك‌تر يا اقتصادهاي ضعيف‌تر مانند يونان به راحتي در اين قوانين خرد مي‌شوند. اين ديپلمات ادامه مي‌دهد: زماني كه اين كشورها از زير بار مسووليت قوانين اتحاديه اروپا خارج شوند بهتر مي‌توانند خود را بروز دهند، سياست‌هاي سختگيرانه و تصميم‌هاي جمعي نمي‌تواند بر آنها اثر بگذارد. خطيبي مي‌گويد: اگر دومينو شروع به ريزش كند به نظر مي‌رسد به بهبود بازار جهاني نفت كمك كند اما اگر تنها انگلستان باشد، در دراز مدت قيمت نفت روندي را كه پيش از اين در پيش گرفته بود ادامه خواهد داد. به گفته او مثلا يك نمونه اثرگذار در قيمت نفت با خروج كشورهاي متعدد از اتحاديه اروپا اين است كه اينها براي صرفه‌جويي در مصرف انرژي قوانين به‌شدت سفت و سختي دارند در حالي كه اگر از اتحاديه مجرد شوند نبودن اين الزام به راحتي مي‌تواند ميزان تقاضاي نفت خام را بالا برد. دو نكته براي اثر بر بازار نفت عضو اتحاديه صادركنندگان نفت، گاز و پتروشيمي هم در گفت‌وگو با «اعتماد» در مورد اثر خروج بريتانيا بر قيمت جهاني نفت توضيح مي‌دهد: اينكه اين جدايي چگونه در دراز مدت بر بازار جهاني نفت اثر مي‌گذارد، به زمان خروج، نحوه خروج و اينكه دلار تا چه حد برابر پوند و يورو تقويت شود، بستگي دارد؛ چرا كه نفت به دلار خريد و فروش مي‌شود و از همين‌رو نفت براي كشورهاي اروپايي گران‌تر خواهد شد. در واقع ممكن است قيمت اسمي نفت كاهش پيدا كند. به گفته حسيني آثار اين جدايي بر سطح رشد اقتصادي كشورهاي دنيا هم ديگر نكته‌اي است كه مي‌تواند در دراز مدت بر قيمت جهاني نفت اثرگذار باشد.

اتحادیه روپا   بریتانیا   نفت