بازار سرمایه با حذف دامنه نوسان حرفه‌ای‌تر می شود/ بازنگری برای رفع گره معاملاتی انجام شود

به گزارش TSEpress    روح الله میرصانعی در گفت و گو با اقتصادنیوز درباره افزایش یک درصدی دامنه نوسان در بازار سرمایه که از امروز کلید خورده است،‌ اظهار کرد: در بسیاری از بورس های کشورهای پیشرفته حد نوسان بالاتری وجود دارد و یا ساز و کاری دارند که حد نوسان،‌ دست بازیگرهای بازار را نمی بندد. یعنی به محض این که قیمتها به حد نوسان تعیین شده،‌ می رسند مجددا حراج برگزار می کنند و قیمت جدید را بالاتر از حد نوسان تعیین شده کشف می کنند. بنابراین هیچگاه شاهد این نخواهند بود که حد نوسان باعث قفل شدن معاملات سهام شود. دبیرکل کانون کارگزاران خاطرنشان کرد: قیمت سهام با توجه به اطلاعاتی که از شرکت ها منتشر می شود، ممکن است جهش یا کاهش داشته باشند. بنابراین این موضوع که جهش یا کاهش به واسطه دامنه نوسان،‌ باعث قفل شدن سهم شود،‌در بورس های سایر کشورها به ندرت دیده می شود. او افزود: بورس ایران یک بورس پر محدودیت است و از سال های گذشته این محدودیت را به ارث برده و برخی از این محدودیتها تبدیل به تابو شده است که قدرت شکستن ناگهانی آن ها را ندارد و این اتفاق باید بصورت تدریجی انجام پذیرد. این تابوها شامل حجم مبنا و دامنه نوسان می شوند. میرصانعی گفت: متاسفانه وجود دامنه نوسان به صورت زنجیره ای تبعات منفی زیادی در بازار سرمایه به وجود آورده است. به عنوان مثال دامنه نوسان، ‌ایجاد کننده صف خرید و فروش است. وقتی که صف خرید و فروش تشکیل می شود باعث می شود که قیمت ها دیرتر به تعادل برسند که باعث می شود حجم معاملات کاهش پیدا کند و انگیزه فعالان بازار بدلیل فرسایشی شدن بازار کاهش یابد. از سوی دیگر نقدشوندگی را کاهش می دهد. او افزود: یکی از خصیصه های بارز بازارسرمایه در هر کشور، نقد شوندگی آن است که مورد توجه مدیران بازار قرار دارد اما وقتی یک سهم در صف خرید و فروش قفل می شود،‌ متاسفانه نقدشوندگی آن بسیار کاهش پیدا می کند و سرمایه گذار در فرآیند خرید و فروش با مشکل دچار می شود. به گفته دبیرکل کانون کارگزاران بورس سومین مورد منفی حاصل از ایجاد صف خرید و فروش، این است که تحلیل را از بازار حذف می کند و هر شخصی که وارد بازار می شود یک راه تحلیل بسیار ساده پیدا می کند و فکر می کند که هر سهمی که صف خرید دارد،‌ سهم خوبی است.در صورتی که اگر دامنه نوسان بازتر باشد و صف خرید و فروش شکل نگیرد،‌ خرید و فروش های سرمایه گذاران با تحلیل های عمیق تری صورت می گیرد. او افزود: مشکل دیگری که صف های خرید و فروش ایجاد می کنند،‌ این است که فشار بیش از اندازه بر سیستم معاملات وارد می کنند. وقتی سفارشات بسیار زیادی از ساعت 8 و نیم صبح به صورت صف های خرید یا فروش در سامانه معاملات ثبت می شود، ‌‌به سیستم معاملات فشار وارد می شود و با توجه این که به علت شرایط تحریمی امکان به روز کردن سیستم را نداریم و حتی اگر هم داشته باشیم،‌ این پیک سفارش گذاری غیر معقول فشار بیش از اندازه ای به سیستم معاملاتی وارد می کند. به گفته این فعال بازار  باید توجه داشت که کوچکترین اختلال در سیستم معاملاتی باعث اختلال در کل عملکرد بازار سرمایه می شود.اصلی ترین نقطه پیک سفارش گذاری در بورس تهران از ساعت 8:30 تا 9 صبح است که صف ها چیده می شود و اقدام به تعدیل می‌کنند.اما اگر دامنه نوسان باز باشد و صف خرید و فروشی تشکیل نشود،‌ این نقاط پیک را نخواهیم داشت. نرم افزار معاملاتی هم فعلا پاسخگوی نیازها خواهد بود البته هر گاه توانستیم نسخه جدید تر نرم افزار معاملاتی را بخریم و از آن استفاده کنیم، باید این کار را انجام دهیم. میرصانعی تصریح کرد:از سوی دیگر افزایش دامنه نوسان،‌ کاهش دهنده موقعیت های سوء استفاده است. زمانی در بورس امکانی وجود داشت به نام (د.د.د) که گاهی ممکن بود برخی از مدیران شرکت های سرمایه گذاری یا معامله گران از این امکان سو استفاده کنند. وقتی که امکان خرید به صورت گروهی یا (د.د.د) حذف شد، بساط سو استفاده از این حالت هم برچیده شد. میرصانعی افزود: برخی افراد انتقاداتی دارند که ممکن است بعضا درست هم باشد. این افراد معتقدند که برخی از معامله گران ها ممکن است برای برخی از مشتریان در ساعت 8 و نیم صبح که سفارشات را ثبت می کنند نسبت به دیگر مشتریان اولویت قائل شوند. طبیعتا این مباحث هم با بازتر شدن دامنه نوسان و کمتر شدن صف خرید و فروش کاهش پیدا می کند.اما در بازار ما با افزایش 4 درصد به 5 درصد این مشکلات به طور کامل رفع نمی شود. هرچند افزایش دامنه نوسان اقدام شایسته ای است اما باید ادامه دار باشد و به صورت تدریجی هر 6 ماه یک درصد یا هر یک سال یک درصد بازتر شود. البته پیشنهاد ما این است که در فرابورس هم این اتفاق بیفتد و دامنه نوسان فرابورس هم از 5 به 6درصد افزایش پیدا کند. او افزود: علاوه بر آن باید بازنگری هایی در گره معاملاتی صورت بگیرد و گره هایی که در جریان معاملاتی شکل می گیرد، مثل صف خرید و فروش را بتوانیم سریع تر باز کنیم. دستور العمل گره موجود کارا نیست و باید راهکارهایی داشته باشیم که سهم سریع تر به نقطه تعادل خودش دست پیدا کند. میرصانعی خاطرنشان کرد: نکته دیگری که باید گفته شود،‌ بحث این است که افردای که در ابتدا دامنه نوسان را وضع کردند و طرفدار آن هستند،‌ استدلال می کنند که بازار ما هیجانی است و تعداد سهامداران غیرحرفه ای دراین بازار زیاد است. به همین علت اگر دامنه نوسان باز باشد و معاملات بدون محدودیت نوسان انجام پذیرد، بازار ممکن است با هر خبری هیجانی شود و واکنش بیش از اندازه نشان دهد. او افزود:  مثلا در مواقعی که خبر منفی می آید، بازار به شدت ریزشی می شود و اگردامنه نوسان بالا باشد و یا وجود نداشته باشد، اکثر سهم ها به شدت ریزش می کنند. و برعکس وقتی خبر مثبتی می آید،‌ اگر دامنه نوسان بالا باشد، ‌نوسانات بیشتر می شود زیرا بورس ما هیجانی است و نه تحلیلی. به همین علت بازار به دامنه نوسان نیاز دارد و با دامنه نوسان می توان آن را مدیریت کرد. اما به نظر من اساسا این فکر غلط است و دارای ایراد است. میرصانعی گفت:به عقیده من بازار غیر حرفه ای و غیر تحلیلی مانده است زیرا دامنه نوسان وضع کردیم. افراد غیر حرفه‌ای می توانند وارد شوند، ‌زیرا صف خرید و فروش وجود دارد و این صف ها می تواند ابزاری برای تحلیل غیر حرفه‌ای ها شود. اگر این دامنه نوسان افزایش پیدا کند و صف خرید و فروش شکل نگیرد، بازار تحلیلی می شود و افراد غیر حرفه ای که می خواهند وارد بازار شوند،‌ مثل همه کشورهای پیشرفته به صورت مستقیم وارد بازار نمی شوند بلکه از حرفه ای های بازار کمک می گیرند. دبیرکل کانون کارگزاران بورس تاکید کرد که به همین علت این اقدام سازنده افزایش یک درصدی دامنه نوسان می تواند باعث حرکت در مسیر حرفه ای تر شدن بازار سرمایه باشد.