یکی از اهداف بزرگ و استراتژیک ایران در حوزه نفت و گاز ستاندن جایگاه قبلی خود در حوزه تولید، صادرات و بازار جهانی نفت است. با توجه به این که ایران سهم عمدهای از صادرات نفت را به سبب تحریمها از دست داده و عربستان با تولید حدود ١١ میلیون بشکه در روز بخشی از بازارهایی را که متعلق به ایران بوده، در دست گرفته است، بازیابی سهم ایران در بازار جهانی نفت، هدف وزارت نفت در دوران پس از تحریمهاست.
اوپک روزانه بیش از ٣٠ میلیون بشکه نفت تولید میکند و در این مسیر، جای سهم کامل ایران خالی است. از این رو، هدف مهم این است که این جایگاه بازپس گرفته شود و ما بتوانیم در مرحله نخست به صادرات دو میلیون و ٦٠٠ هزار بشکه در روز برسیم.
در زمینه گاز هم همینطور است، زیرا برنامه ای در سال ١٣٨٠ تدوین شد که ظرف ١٠ سال ما میتوانستیم، بخش عمده ای از گاز دنیا را صادر و تامین کنیم که متاسفانه این اقدام صورت نگرفت و با توجه به تلاشی که در جهت زیرساختها و نوسازی صنعت گاز صورت گرفته باید بتوانیم جایگاه از دست رفته در زمینه گاز را هم به دست آوریم تا صادرات ١٠ درصدی تحقق پیدا کند.
این هدف با اهمیتی است و در واقع چارهای هم جز این نداریم. کسانی که اعتقاد دارند ما نیاز به نفت نداریم اشتباه میکنند، زیرا اگر ما نفت را در جایگاه خود صادر کنیم و پولمان را برای زیرساختها و بالابردن توان و ظرفیت فناوری نفت به کار ببریم در واقع سازندگی، پیشرفت و ترقی است.
چاههایی که سالیان سال فعال هستند اگر مدتی مسکوت بمانند آسیب پذیر خواهند شد و سرمایه ملی از دست می رود. از این رو با تولید بیشتر نفت میتوانیم هم جایگاهمان را به دست آوریم و هم در زمینه پتروشیمی شرائط ویژهای را به دست بیاوریم که بهطور موازی پیش برود.
هم اکنون در حدود ١٥٠میلیارد تومان پول نیاز داریم تا بتوانیم صنعت فرسوده نفت را نوسازی کنیم و تامین این پول در سایه تعامل سازنده با دنیاست.
باید با شرکتهای اروپایی، کرهای و ژاپنی در زمینه سرمایه گذاری نفت و گاز تعامل کنیم. امروز اگر عربستان هم میتواند در دنیا حرفی داشته باشد به دلیل حجم صادرات نفتی و پول و درآمدی است که از نفت به دست میآورد.
ما نیز باید جدا از منافع مالی برای پیشبرد اهداف سیاسی جمهوری اسلامی در این مسیر کوشا باشیم تا جایگاه خود را در اوپک به دست آوریم.
قراردادهای جدید نفتی و حضور سرمایهگذاران خارجی در حوزه نفت جزو امور بدیهی است که این تعاملات هم از لحاظ سیاسی و هم برای اشتغال و سرمایهگذاری در زیرساختهای نفت میتواند نقش بسیار موثری داشته باشد.
چیزی که کشور به آن نیاز دارد این است که این روند دنبال شود تا به سر منزل مقصود در زمینه تولید و صادرات نفت برسیم.
دشمنیها و سنگاندازیهای برخی کشورهای مشخص در منطقه در زمینههای مختلف با ایران نمی تواند از رسیدن ایران به جایگاه اصلی خود در بازار جهانی نفت جلوگیری کند، زیرا این کشور مشخص به تنهایی قادر نیست در هر زمینهای با ایران مقابله کند.
از سوی دیگر، اوپک سازمانی است که بر اساس اجماع تصمیم میگیرد. بخشی از کشورهای عضو اوپک نمیتوانند در تصمیمگیری اوپک خللی ایجاد کنند.
عربستان آنچه را که در توان داشته، انجام داده است و بعد از تحریم نوبت یکهتازی ماست.
اجرایی شدن برجام که از چند روز پیش کلید خورد با لغو کامل تحریمها و ایجاد این امکان همراه است که ایران بار دیگر میتواند صادرات نفت خود را افزایش دهد. بر این اساس در پساتحریم افق روشنی به روی صادرات نفت ایران گشوده میشود که باید از آن نهایت استفاده را برد.
امیر عباس سلطانی
عضو کمیسیون انرژی مجلس نهم
منبع: شانا