تقویت چشم انداز بازار در سایه تحولات بنیادی

در حالی که تنش های سیاسی طی تعطیلات آخر هفته نگرانی ها را از بالا گرفتن درگیری ها بشدت افزایش داده بود با ادامه واکنش های مقامات سیاسی در اقصی نقاط دنیا طی دیروز و دیشب چشم انداز بازار بطور کلی تغییر نمود. بطوریکه می توان اقدامات صورت گرفته را یک گام رو به جلو بشمار آورد. از این رو بنظر می رسد که چشم انداز بازار سهام با کمرنگ شدن ریسک های سیستماتیکی که در ادامه شرح داده می شود اطمینان بخش تر از گذشته باشد.

• ثبات مثبت فلزات اساسی در مرحله اول افزایش قیمت فلزات اساسی و نفت است که قریب به نیمی از بازار سرمایه ما را تحت تاثیر قرار می دهد. بر اساس داده های پلتس قیمت سنگ آهن در هفته گذشته با رشد ۷٫۴ درصدی در صدر رشد قیمت معدنی ها قرار گرفت. مس نیز با رشد هفتگی ۲٫۴ درصدی خود را در مرز ۵۹۵۰ دلار قرار داد. همچنان که موجودی انبارهای لندن و شانگهای نیز نشان می دهند که رشد تقاضای مصرفی، قیمت فلز سرخ را پشتیبانی می کند. موجودی فیزیکی ثبت شده در بازار لندن کاهش ۲٫۵ درصدی و در انبارهای شانگهای کاهش نزدیک به ۹ درصد را طی هفته قبل تجربه نمود. از این رو می توان به تداوم رشد قیمت مس در ادامه سال امیدوار بود. سایر فلزات بجز فولاد نوسانات کم دامنه ای را تجربه کردند. بهای انواع محصولات فولادی در چین با کاهش روبرو شد. بطوریکه هر تن بیلت در بازار داخلی چین ۳۴۶۰ یوآن داد و ستد شد که ۱٫۴ درصد نسبت به هفته قبل پایین تر است. اسلب صادراتی ایران نیز با کاهش هفتگی ۱٫۳ درصدی ۳۸۵ دلار در هر تن معامله گردید. با توجه به اینکه قیمت محصولات فولادی در اوج تنش جنگ تجاری بین امریکا و چین ثبات قابل قبولی را از خود نشان داد و قیمت بیلت کماکان ۲٫۴ درصد بالاتر از سال گذشته است می توان به تداوم ثبات و روند آرام صعودی قیمت امیدوار بود. همچنان که امیدها به کاهش تنش های تجاری میان دو غول اقتصاد جهان پر رنگ تر شده است.
• جهش بی سابقه قیمت نفت ولی گذشته از قیمت فلزات اساسی، جهش کم سابقه قیمت نفت در طول هفته قبل بود که توجه بسیاری از سرمایه گذاران را به خود جلب کرد. قیمت نفت خام در بازارهای جهانی با رشد بیش از ۸٫۵ درصدی طی هفته گذشته بالاترین رکورد افزایش هفتگی را طی دو سال و نیم اخیر به ثبت رساند. بهای نفت خام وست تگزاس با رشد ۵۲ سنتی در آخرین روز معاملاتی هفته در بازارهای جهانی به ۵۷ دلار و ۵۹ سنت رسید و با در نظر گرفتن رشد ۵٫۵ درصدی روز پنجشنبه در نهایت هفته را با رشد ۹٫۴ درصدی با پایان برد که پس از رشد هفتگی نوامبر ۲۰۱۶ بالاترین رکورد افزایش هفتگی قیمت این ماده ی استراتژیک محسوب می شود.

بازارهای اروپایی نیز تجربه مشابهی داشتند. قیمت نفت خام برنت در لندن نیز با رشد ۱٫۴ درصدی ۸۶ سنت افزایش را به همراه داشت و به ۶۵ دلار و ۳۱ سنت رسید تا در مجموع هفته را با رشد بیش از ۵ درصدی پشت سر بگذارد. افزایشی که در چهار ماه قبل بی سابقه بوده است. قیمت سبد نفتی اوپک نیز با جهش یک دلاری در روز پنجشنبه به ۶۳ دلار و ۹۵ سنت رسید. داده های معاملاتی نشان می دهد که این رشد قیمت در روز جمعه نیز ادامه داشته و قیمت نفت اوپک از ۶۴ دلار عبور کرده است.

• ثبات ارزی و تسهیل فروش نفت در کنار رشد قیمت نفت و فلزات اساسی، دو واقعه دیگر وجود دارد که می تواند تحولات بنیادی مثبتی را برای بازار سرمایه رقم بزند. نخست حمایت روسیه از کمک برای برگشت ارز حاصل از فروش نفت است که روز گذشته اعلام شد. مقامات روسی بیان داشتند که در صورت عدم راه اندازی یا کارایی اینستکس یا همان کانال مالی اروپا و ایران، حاضرند برای فروش نفت ایران اقدام نمایند. این مسئله در صورت اجرایی شدن می تواند نگرانی ها از کاهش فروش نفت و تبعات منفی آن برای دولت و اقتصاد را کاهش دهد و دیگری تحولات مثبت بازار ارز است. حداقل شدن فاصله نرخ ارز نیمایی و ارز آزاد صرافی ها در کنار تدابیری که برای بازگرداندن ارز حاصل از صادرات به کشور اندیشیده شده و در حال اجراست نوید بخش ثبات قیمت ارز در کانال ۱۳ هزار تومان است. از طرفی امکان اعمال نرخ ارز آزاد برای بخشی از صادرات شرکت ها و افزایش آرام نرخ نیمایی در مسیر تک نرخی سازی قیمت می تواند راه را برای راه اندازی واقعی بازار متشکل ارزی هموار کند، که این امر اثر مثبتی بر مبلغ فروش شرکت ها خواهد داشت.
• پایان خوش اف ای تی اف ریسک سیتماتیک دیگری که با پایان خوش همراه بود، تعلیق مجدد اقدامات بازدارنده ی اف ای تی اف در خصوص ایران برای چهار ماه دیگر بود که با توجه به عدم تصویب لوایح مربوط به آن در ایران، بسیار خوش بینانه تلقی می شد. اگرچه اقدامات بازدارنده ی این سازمان حتی در صورت تصویب نیز در سایه ی تحریم های امریکا قرار می گیرد ولی با تمدید تعلیق ایران امکان همکاری های مالی با چین و روسیه و برخی کشورهای آسیایی دیگر در اقصی نقاط دنیا هموارتر از قبل شد که می تواند به باز شدن یخ صادرات کمک شایانی نماید.
• کم شدن سایه جنگ از سر بازار ریسک دیگری که کم کم سایه اش از سر بازار کوتاه می شود، ریسک درگیری نظامی میان ایران و امریکا در تنگه هرمز است. زیرا بدنبال اقدام هوشمندانه ایران در روز پنجشنبه و جدیت به خرج دادن در حفظ حریم مرزهای کشور ایالات متحده نشان داد که تمایلی برای اقدام نظامی ندارد و دیپلماسی بین المللی نیز به درجه ای از عقلانیت رسیده که بتواند زیان های دامنگیر یک درگیری نظامی دیگر در خلیج فارس را تشخیص دهد. در مجموع می توان گفت که این تحولات، راهبردی به سوی تقویت بنیادی بازار سرمایه است. اگرچه همچنان فشارهای ناشی از کاهش مقدار صادرات نفت و محصولات فلزی معدنی در اثر تحریم ها ادامه دارد ولی با واکنش بازار روز شنبه و کاهش تنها هزار واحدی شاخص می توان یک روند ملایم بنیادی با نوسانات مثبت را برای بازار متصور بود. زیرا بخشی از فشار فروش در نیمه دوم بازار کاهش یافت و برخی سهم ها نوسان مثبت خوبی را در اثر رشد تقاضا تجربه کردند که نشان می دهد وزن تحولات بنیادی میانمدتی از هیجانات منفی کوتاه مدت بیشتر است.

علی مرتضوی تحلیلگر شرکت بین المللی آلپاری