ورود مشروط تازه‌واردها به بورس چه تبعاتی دارد؟

با توجه به شروط اعلام شده از سوی سازمان بورس و اوراق بهادار که براساس آن افراد پس از گذشت یک ماه با قبولی در آزمون، اجاره ورود به بازار  سرمایه را پیدا می‌کنند؛ یک کارشناس اقتصادی این اقدام را در جهت ارتقای سطح سواد مالی امری مثبت می‌داند و معتقد است که این اقدام نباید به اعمال محدودیت و نقض رقابت در بازار منجر شود؛ زیرا این امر، بازار سرمایه را ناکارآمد خواهد کرد.

• اخیرا ابلاغیه‌ای توسط سازمان بورس و اوراق بهادار منتشر شده که طبق آن شروطی همچون صدور کد بعد از یک ماه و قبولی مشتریان جدید بازار سرمایه در آزمون، برای حضور آن‌ها در این بازار درنظر گرفته شده است.
• آنچه در ابلاغیه مذکور حائز اهمیت بوده، این است که مشتریان جدید یک ماه پس از صدور کد امکان معامله خواهند داشت. در این راستا، قبولی در آزمون کانون کارگزاران یا سازمان بورس شرط صدور کد معاملاتی است. همچنین شخص متعهد می‌شود سیگنال‌فروشی نکند، زیرا کد مسدود می‌شود.
• دلیل شرط ورود تازه‌واردها به بازار سرمایه
• در این میان مسئولان بورس، دلیل این تصمیم را نیاز به تخصص و دانش تازه‌واردها به بورس اعلام کرده و می‌گویند با توجه به اینکه این روزها سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه رونق دارد و ممکن است افرادی که وارد این بازار می‌شوند، دانش کافی نداشته باشند و از آنجا که این نوع سرمایه‌گذاری نیازمند تخصص و دانش است، چنین تصمیمی گرفته شده است.
• حال کامران ندری به‌ عنوان یک کارشناس اقتصادی، ضمن تقدیر از اقدام سازمان بورس و اوراق بهادار در جهت ورود اشخاص دارای سواد مالی به بازار سرمایه، به ایسنا گفت: اینکه سازمان بورس تصمیم گرفته که سواد مالی افراد را در این زمینه ارتقا بدهد؛ الزاما اقدام بدی نیست، مگر اینکه در نتیجه این اقدام نوعی اجبار برای معامله‌گرانی که وارد بازار بورس می‌شوند، ایجاد شود.
• عقلانی نبودن اعمال محدودیت در ورود به بازار سرمایه  
• وی با بیان اینکه با جلوگیری از ورود افرادی که حتی سواد خواندن و نوشتن ندارند به بازار سرمایه، نباید محدویت در بازار ایجاد شود، اظهار کرد: در شرایطی اعمال محدویت برای ورود افراد جدید به بازاری معقول است که آن افراد بخواهند خدماتی را ارائه دهند و آن سازمان باید مطمئن شود که خدمات ارائه شده از سوی این افراد دارای کیفیت مناسب باشد و برای رسیدن به امر، باید محدویت‌هایی اعمال شود.
• در ادامه ندری با ذکر مثالی توضیح داد: زمانی که پزشکان، وکلا، مهندسان و... می‌خواهند فعالیت خود را شروع کنند؛ آزمونی از آن‌ها گرفته می‌شود تا این اطمینان داده شود که این افراد به لحاظ کیفی می‌توانند خدمات مطلوبی را به جامعه ارائه کنند.
• وی ادامه داد: اما اگر کسانی که می‌خواهند این خدمات را خریداری یا استفاده کنند هم باید آموزش‌های لازم ببینند، خیلی معمول و منطقی نیست؛ اگرچه خوب است که بعنوان مثال فردی که می‌خواهد از خدمات پزشکی استفاده کند، اطلاعات پزشکی هم داشته باشد.
• این اقتصاددان جنبه مثبت این اقدام سازمان بورس را تنها در ارتقا سطح سواد مالی معامله‌گرانی تازه وارد بازار سرمایه دانست و گفت: اما الزام و اجبار در اینکه هر فردی که این آزمون را گذرانده و مدارک را گرفته، اجاره ورود و معامله دارد، قابل فهم نیست و معمولا برای متقاضیان و خریداران این الزام را نمی‌گذارند.
• تاثیر شرط سازمان بورس برای ورود به بازار سرمایه بر سرمایه‌گذاری 
• وی درباره تاثیر این اقدام سازمان بورس بر سرمایه گذاری‌های مردم و سرمایه‌گذاری‌های خرد، اظهار کرد: این امر، سرمایه گذاری‌ها را محدود می‌کند. اگر ورود اشخاص را به بازاری را محدود کنید، هم برای بازار و هم برای اقتصاد تبعات خوبی نخواهد داشت‌. هیچ چیزی نباید، ورود و خروج آزادانه به بازار را نقض کند؛ مگر اینکه اعمال محدویت در این زمینه، در جهت رفع کاستی و نقصان قابل ملاحظه‌ای که مخل این بازار شده، باشد.
• این استاد دانشگاه با تاکید بر اینکه در جایی اعمال محدودیت معقول است که امکان سواستفاده از بی‌اطلاعی افراد وجود داشته باشد، تصریح کرد: مثلا زمانی که فردی وکیل نباشد و خودش را وکیل معرفی کند که برای پیشگیری و جلوگیری از این امر، کانون وکلا در جهت لطمه وارد نشدن به این حرفه، افراد متقاضی برای ورود به این حرفه را ملزم به دریافت اعتبارنامه از سوی این کانون کرده است.
• ندری در پایان با بیان اینکه اعمال محدویت‌ها تا حدی که مانع رقابت نشود، قابل قبول است، خاطرنشان کرد: اصل رقابت در اقتصاد بسیار جدی است و بازاری از کارایی و کارآمدی لازم در اقتصاد برخوردار خواهد بود که رقابتی باشد و محدویت ایجاد کردن در برخی موارد توجیه منطقی دارد، اما در این بازار توجیه‌ قابل قبولی  ندارد.

بورس تهران