شمارش معکوس برای اجرای قانون صندوق فروشگاهی؛ تکالیف اشخاص مشمول قانون پایانه های فروشگاهی

کد: 42312 تاریخ انتشار :۲۲ تیر ۱۳۹۹ ساعت ۱۹:۳۶

قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان، ابزار دولت برای پایش فعالیت های اقتصادی و سیاستگذاری وبرنامه ریزی درست وموثر در این حوزه است که با همکاری مشمولان این امر محقق می شود. از سوی دیگر مشاغل نیز از مزایا و قابلیت های این سامانه ها در ایجاد نظم،شفافیت و اعتماد بهره مند می شوند.

به گزارش گروه خبری «اخبار بورس» و به نقل از سازمان امور مالیاتی کشور، امروزه دولت‌ها بدون استفاده از فناوری اطلاعات نمی‌توانند فرآیندهای مدیریت، تصمیم‌گیری و سیاستگذاری را در سطح ملی به شکل مطلوب به انجام برسانند ،با توجه به این مهم سازمان‌های دولتی به مدد توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات در فرآیندها و روش‌های خود موفق به ارائه بهتر و سریع‌تر خدمات به شهروندان شده‌اند.فضای کسب وکار و مبادلات تجاری نیز یکی از عرصه هایی است که شاهد ورود فناوری های نوین ارتباطی بوده است، این حوزه به مثابه شاهراه اقتصاد یک کشور نیازمند رصد، سیاستگذاری ونظارت دولت است، طبیعتا نظام نظارتی این عرصه باید مبتنی بر استفاده از فناوری های نوین ارتباطی باشد.صندوق های فروش تامین کننده و زیرساخت این نظام هستند.اصولا صندوق فروش به هر دستگاه کارتخوان بانکی (pos)، درگاه پرداخت الکترونیکی یا هر وسیله دیگری که امکان اتصال به شبکه های الکترونیکی پرداخت رسمی کشور و سامانه مودیان را داشته و از قابلیت صدور صورتحساب الکترونیکی برخوردار باشد، گفته می شود.
مهمترین اهداف و کارکردهای کلیدی نظام سامانه فروش عبارتند از: شفاف‌سازی تدریجی مبادلات و فعالیت‌های اقتصادی و تجاری در راستای ایجاد زیرساخت مالیات الکترونیکی، تحقق اهداف دولت‌الکترونیکی و اقتصاد ‌مقاومتی، ایجاد عدالت نسبی مالیاتی، مدیریت جریان مالی، توسعه و تقویت ابعاد کنترلی و نظارتی در نظام مالیاتی،بهبود فضای کسب وکار و بخش خصوصی با توجه این کارکردهای ویژه، قانون "پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان" در جلسه علنی روز یکشنبه مورخ ۹۸/۰۷/۲۱ مجلس شورای اسلامی تصویب شد و درتاریخ ۹۸/۰۸/۱۳ از سوی رییس جمهور ابلاغ گردید.طبق ماده یک این قانون، اشخاص مشمول(مودیان)، کلیه صاحبان مشاغل (صنفی و غیرصنفی) و اشخاص حقوقی موضوع فصل های چهارم و پنجم باب سوم قانون مالیات های مستقیم با اصلاحات و الحاقات بعدی آن هستند.فصل دوم این قانون به تکالیف اشخاص مشمول اختصاص دارد، در ادامه نگاهی به برخی از این تکالیف می اندازیم.
اولین وظیفه مشمولان ثبت نام در سامانه مودیان است.طبق ماده ۲ این قانون، کلیه اشخاص مشمول مکلفند به ترتیبی که سازمان مقرر می کند، نسبت به ثبت نام در سامانه مودیان اقدام کنند. خرده فروشی ها و واحدهای صنفی که مستقیما با مصرف کننده نهائی ارتباط دارند، علاوه بر عضویت در سامانه مودیان، موظف به استفاده از پایانه فروشگاهی می باشند. استفاده از پایانه فروشگاهی برای مودیانی که مستقیما با مصرف کننده نهائی ارتباط ندارند، الزامی نیست; اما مودیان مزبور موظفند کلیه صورتحساب های خود را به ترتیبی که سازمان مقرر میکند، از طریق سامانه مودیان صادر کنند.
همچنین طبق ماده ۱۰ قانون مذکور، اشخاص مشمول مکلفند شماره حساب یا حسابهای بانکی و شناسه یکتای دستگاههای کارتخوان بانکی (pos) یا درگاههای پرداخت الکترونیکی مورد استفاده برای فعالیت شغلی خود را به سازمان اعلام کنند.در موارد استفاده از حساب بانکی یا دستگاه کارتخوان بانکی (pos) یا درگاههای پرداخت الکترونیکی جدید، اشخاص مشمول مکلفند اطلاعات آنها را بلافاصله از طریق کارپوشه خود در سامانه مودیان به سازمان اعلام کنند.
ثبت معاملات توسط مشمولان یکی از مهترین تکالیف آنان است ، بر اساس ماده ۵ فرایند کلی ثبت معاملات و محاسبه مالیات بر ارزش افزوده در سامانه مودیان به صورت زیر است:
الف ـ صورتحساب الکترونیکی، توسط فروشنده از طریق سامانه مودیان صادر می شود. در مورد مودیانی که مستقیما با مصرف کننده نهائی ارتباط دارند، عملیات ثبت فروش و صدور صورتحساب الکترونیکی، توسط پایانه فروشگاهی انجام می شود.
ب ـ در صورتی که خریدار، مصرف کننده نهائی نبوده و خود عضو سامانه مودیان باشد، صورتحساب الکترونیکی صادرشده توسط فروشنده، به صورت خودکار به کارپوشه وی در سامانه مودیان منتقل می شود و به عنوان اعتبار مالیاتی برای او منظور می شود. تبصره ـ مودیان مالیاتی مکلفند ظرف مدت سی روز از تاریخ درج صورتحساب الکترونیکی در کارپوشه مودیان نسبت به اعلام پذیرش یا عدم پذیرش این صورتحساب ها اقدام کنند. عدم اظهارنظر ظرف مدت مذکور به منزله تأیید صورتحساب مربوط می باشد.
پ ـ در پایان هر دوره سه ماهه، بدهی مالیات بر ارزش افزوده مودی که عبارت است از مابه التفاوت مالیات فروش و مالیات خرید (اعتبار مالیاتی) وی در طول دوره، طبق مقررات توسط سامانه محاسبه می شود. در صورتی که مالیات فروش مودی بیشتر از مالیات خرید (اعتبار مالیاتی) وی باشد، مودی موظف است مابه التفاوت را به ترتیبی که سازمان مقرر می کند، به حساب سازمان واریز کند. متقابلا در صورتی که مالیات فروش مودی کمتر از مالیات خرید (اعتبار مالیاتی) وی باشد، سازمان موظف است با رعایت ترتیبات قانونی مربوطه مابه التفاوت را به مودی مسترد کند.
ت ـ پس از اتمام مواعید مقرر در ماده (۳) این قانون، مأموران مالیاتی جز در مواردی که در این قانون اجازه داده شده، نباید در تشخیص بدهی مالیات بر ارزش افزوده اشخاص مشمول دخالت کنند.
ث ـ به منظور تکمیل اطلاعات سازمان در خصوص مودیانی که عضو سامانه مودیان نبوده یا بدون صدور صورتحساب الکترونیکی اقدام به فروش می کنند، سامانه مودیان باید به گونه ای طراحی شود که مودی بتواند خریدهای خود را که فروشنده برای آنها صورتحساب الکترونیکی صادر نکرده است، به سازمان اطلاع دهد.
یکی دیگر از وظایف مشمولان گزارش اختلال یا توقف استفاده از پایانه های فروشگاهی است. طبق ماده۱۲ این قانون اشخاص مشمول مکلفند در صورتی که امکان صدور صورتحساب الکترونیکی به دلیل بروز حادثه یا نقص فنی فراهم نباشد مراتب را تا پایان روز اداری بعد، از طریق کارپوشه خود در سامانه مودیان یا به هر طریق دیگری که سازمان اعلام می کند، حسب مورد به سازمان یا شرکت معتمد ارائه دهنده خدمات مالیاتی اعلام کنند و تا زمان امکان پذیرشدن صدور صورتحساب الکترونیکی، فروشهای خود را به ترتیبی که سازمان به موجب دستورالعملی مقرر می کند، ثبت و صورتحساب های صادره را به سازمان ارسال کنند.همچنین بر اساس ماده ۱۳ در صورتی که به هر دلیل اعم از تعطیلی (موقت یا دائم) و یا انحلال واحد کسب وکار، بهره برداری از پایانه فروشگاهی به طور موقت یا دائم متوقف شود، اشخاص مشمول مکلفند مراتب را ظرف مدت ده روز از توقف بهره برداری از طریق کارپوشه خود در سامانه مودیان حسب مورد به سازمان یا شرکت معتمد ارائه دهنده خدمات مالیاتی اعلام کنند.در مواردی که تعطیلی واحد کسبی به حکم مراجع قانونی ذی ربط باشد و یا در موارد قوه قهریه یا بروز حوادث غیرمترقبه که مبتنی بر علل و جهاتی خارج از اراده اشخاص مشمول باشد و بر اثر آن اطلاع به سازمان ممکن نباشد، اشخاص مشمول تا رفع موانع قهریه مذکور از رعایت مهلت زمانی مقرر در این ماده مستثنی می باشند.
علاوه بر این طبق ماده ۱۴ تغییر شغل یا محل فعالیت، تغییر مالکیت یا اجاره واحد ظرف مدت ده روز تغییرات انجام شده باید از طریق کارپوشه مودی در سامانه مودیان حسب مورد به سازمان یا شرکت معتمد ارائه دهنده خدمات مالیاتی اعلام شود.
ثبت نام در سامانه های فروش،نصب واستفاده از این سامانه ها،گزارش وقایع مرتبط با اختلال یا توقف در استفاده از این سامانه‏ها از مهمترین وظایف مشمولان است. قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان، ابزار دولت برای پایش فعالیت های اقتصادی و سیاستگذاری وبرنامه ریزی درست وموثر در این حوزه است که با همکاری مشمولان این امر محقق می شود. از سوی دیگر مشاغل نیز از مزایا و قابلیت های این سامانه ها در ایجاد نظم،شفافیت و اعتماد بهره مند می شوند.